ਗਰਮੀ ’ਚ ਪਸ਼ੂਆਂ ’ਚ ਨਾ ਹੋਣ ਦਿਓ ਪਾਣੀ ਦੀ ਕਮੀ
ਜੂਨ ਦੇ ਮਹੀਨੇ ’ਚ ਤਾਪਮਾਨ 50 ਡਿਗਰੀ ਦੇ ਨੇੜੇ ਪਹੁੰਚ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਜਿਹੇ ’ਚ ਪਸ਼ੂਪਾਲਕਾਂ ਦੀ ਚਿੰਤਾ ਵੱਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਐਨੀ ਗਰਮੀ ’ਚ ਦੁਧਾਰੂ ਅਤੇ ਗੱਭਣ ਪਸ਼ੂਆਂ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਦੀ ਜਿੰਮੇਵਾਰੀ ਹੋਰ ਵਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਜੇਕਰ ਅਜਿਹੇ ਗਰਮ ਮੌਸਮ ’ਚ ਸਹੀ ਦੇਖਭਾਲ ਨਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਤਾਂ ਪਸ਼ੂਆਂ ਦੇ ਬਿਮਾਰ ਹੋਣ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਵਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਦੁੱਧ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ ਵੀ ਘੱਟ ਹੋਣ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਗਰਮ ਮੌਸਮ ’ਚ ਪਸ਼ੂਆਂ ਦੀ ਸਹੀ ਸਾਂਭ-ਸੰਭਾਲ ਦੀਆਂ ਕੁਝ ਅਹਿਮ ਗੱਲਾਂ ਸਾਂਝੀਆਂ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਪਨਾ ਕੇ ਪਸ਼ੂਪਾਲਕ ਆਪਣੇ ਪਸ਼ੂਆਂ ਨੂੰ ਤੰਦਰੁਸਤ ਰੱਖ ਸਕਦੇ ਹਨ
ਗਰਮੀ ਦੇ ਮੌਸਮ ’ਚ ਆਪਣੇ ਪਸ਼ੂ ਨੂੰ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਪਾਣੀ ਪਿਆਉਂਦੇ ਰਹੋ ਪਸ਼ੂ ਨੂੰ ਤਾਜ਼ਾ ਤੇ ਠੰਢਾ ਪਾਣੀ ਪਿਆਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੋ ਦਿਨ ’ਚ ਪਸ਼ੂ ਦੇ ਸਰੀਰ ’ਤੇ ਤਿੰਨ ਤੋਂ ਚਾਰ ਵਾਰ ਪਾਣੀ ਦਾ ਛਿੜਕਾਅ ਕਰੋ ਪਸ਼ੂ ਨੂੰ ਸੁੱਕੀ ਤੂੜੀ ਤੇ ਹਰਾ ਚਾਰਾ ਖੁਆਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਤਾਜਾ ਤੂੜੀ ਖੁਆਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਤੁਸੀਂ ਸ਼ਾਮ ਦੇ ਸਮੇਂ ਉਸ ਨੂੰ ਭਿਉਂ ਕੇ ਰੱਖਣਾ ਹੈ ਤੇ ਸਵੇਰੇ ਖੁਆਉਣਾ ਹੈ ਪਸ਼ੂ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਨਮਕ ਦੀ ਢੇਲੀ ਨੂੰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਇਸ ਨੂੰ ਚੱਟਣ ’ਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਪਿਆਸ ਲੱਗਦੀ ਰਹੇ ਤੇਜ਼ ਗਰਮੀ ਦੇ ਮੌਸਮ ’ਚ ਆਪਣੇ ਪਸ਼ੂ ਨੂੰ ਸਵੇਰੇ ਤੇ ਸ਼ਾਮ ਦੇ ਸਮੇਂ ਜ਼ਰੂਰ ਨੁਹਾਓ ਪਸ਼ੂਆਂ ਦੇ ਬੰਨ੍ਹਣ ਦੀ ਥਾਂ ’ਤੇ ਪਾਣੀ ਦਾ ਛਿੜਕਾਅ ਸਮੇਂ-ਸਮੇਂ ’ਤੇ ਕਰਦੇ ਰਹੋ ਪਸ਼ੂ ਨੂੰ ਛਾਂਦਾਰ ਜਗ੍ਹਾ ’ਤੇ ਹੀ ਬੰਨ੍ਹਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜੇਕਰ ਪਸ਼ੂ ’ਚ ਪਾਣੀ ਦੀ ਕਮੀ ਦਿਸੇ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਲੂਣ-ਖੰਡ ਦਾ ਘੋਲ ਪਿਆਓ
ਇਨ੍ਹਾਂ ਲੱਛਣਾਂ ਤੋਂ ਪਹਿਚਾਣੋ:
ਪਸ਼ੂਆਂ ’ਚ ਜਦੋਂ ਪਾਣੀ ਦੀ ਕਮੀ ਹੋਣ ਲੱਗਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਭੁੱਖ ਲੱਗਣੀ ਘੱਟ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਉਹ ਸੁਸਤ ਤੇ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੋਣ ਲੱਗਦੇ ਹਨ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਪਸ਼ੂਆਂ ’ਚ ਪਾਣੀ ਦੀ ਕਮੀ ਹੋਣ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪਿਸ਼ਾਬ ਗਾੜ੍ਹਾ, ਵਜ਼ਨ ਘੱਟ, ਚਮੜੀ ਸੁੱਕੀ-ਖੁਰਦਰੀ ਤੇ ਅੱਖਾਂ ਸੁੱਕਣ ਲੱਗ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਪਸ਼ੂਆਂ ’ਚ ਪਾਣੀ ਦੀ ਕਮੀ ਹੋਣ ਨਾਲ ਦੁੱਧ ਉਤਪਾਦਨ ਘੱਟ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਖੂਨ ਗਾੜ੍ਹਾ ਹੋ ਜਾਣਾ ਵੀ ਇੱਕ ਕਾਰਨ ਹੈ ਵੱਛੇ ਤੇ ਵੱਛੀਆਂ ’ਚ ਪਾਣੀ ਦੀ ਕਮੀ ਹੋਣ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ’ਚ ਪੇਚਿਸ਼ ਲੱਗਣ ਲੱਗ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤੇ ਵੱਡੇ ਪਸ਼ੂਆਂ ਨੂੰ ਮੋਕ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ
