ਪੈਰਿਸ ਦੇ ਐਫਿਲ ਟਾਵਰ ਤੋਂ ਵੀ ਉੱਚਾ ਹੈ ਚਿਨਾਬ ਬਰਿੱਜ
ਦੁਨੀਆਂ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚਾ ਰੇਲਵੇ ਬਰਿੱਜ ਚਿਨਾਬ ਨਦੀ ਦੇ ਉੱਪਰ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਇਹ ਬਰਿੱਜ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਦਾ ਇੱਕ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਨਮੂਨਾ ਹੈ ਹਰ ਮੌਸਮ ’ਚ ਕਸ਼ਮੀਰ ਘਾਟੀ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਦੂਜੇ ਹਿੱਸਿਆਂ ਨਾਲ ਜੋੜਨ ਦੇ ਇਰਾਦੇ ਨਾਲ ਸਾਲ 2003 ’ਚ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਇਸ ਰੇਲਵੇ ਬਰਿੱਜ ਨੂੰ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਲਿਆ ਸੀ ਹਾਲਾਂਕਿ 2009 ਤੱਕ ਇਸ ਬਰਿੱਜ ਨੇ ਬਣ ਕੇ ਤਿਆਰ ਹੋਣਾ ਸੀ ਪਰ ਕਰੀਬ ਦੋ ਦਹਾਕਿਆਂ ਦੀ ਸਖ਼ਤ ਮਿਹਨਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਬਰਿੱਜ ਬਣ ਕੇ ਤਿਆਰ ਹੋਇਆ।
ਚਿਨਾਬ ਬਰਿੱਜ ਪੈਰਿਸ ਦੇ ਐਫਿਲ ਟਾਵਰ ਤੋਂ ਵੀ ਉੱਚਾ ਹੈ 1.3 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਲੰਮੇ ਇਸ ਬਰਿੱਜ ਨੂੰ ਚਿਨਾਬ ਨਦੀ ’ਤੇ 359 ਮੀਟਰ ਦੀ ਉੱਚਾਈ ’ਤੇ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਇਹ ਬਰਿੱਜ 20 ਸਾਲ ’ਚ ਬਣ ਕੇ ਤਿਆਰ ਹੋਇਆ ਹੈ ਇਸ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਨੂੰ 1994-95 ’ਚ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਮਿਲੀ ਸੀ ਚਿਨਾਬ ਬਰਿੱਜ 40 ਕਿੱਲੋ ਤੱਕ ਧਮਾਕਾਖੇਜ ਅਤੇ ਰਿਕਟਰ ਪੈਮਾਨੇ ’ਤੇ 8 ਤੀਬਰਤਾ ਤੱਕ ਦਾ ਭੂਚਾਲ ਝੱਲ ਸਕਦਾ ਹੈ ਇਸ ਬਰਿੱਜ ਦੀ ਉਮਰ 120 ਸਾਲ ਹੈ ਇਸ ਬਰਿੱਜ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ’ਤੇ 1486 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਲਾਗਤ ਆਈ ਹੈ ਪੁਲ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ’ਚ ਕੁੱਲ 30,000 ਮੀਟ੍ਰਿਕ ਟਨ ਸਟੀਲ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।
Table of Contents
ਰੇਲਵੇ ਪੁਲ ਦੀ ਖਾਸੀਅਤ
ਭਾਰਤ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਕੇਬਲ ਅਧਾਰਿਤ ਰੇਲਵੇ ਪੁਲ ਬਣ ਕੇ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤਿਆਰ ਹੈ ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ ਦਾ ਇਹ ਪੁਲ ਦੁਨੀਆਂ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚਾ ਰੇਲਵੇ ਬਰਿੱਜ ਹੈ ਉੱਤਰ ਰੇਲਵੇ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਜੰਮੂ ’ਚ ਕਰੀਬ 80 ਕਿੱਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਬਣ ਰਹੇ ਇਸ ਪੁਲ ’ਤੇ ਟਰੇਨ 100 ਕਿੱਲੋਮੀਟਰ ਪ੍ਰਤੀ ਘੰਟੇ ਦੀ ਰਫਤਾਰ ਨਾਲ ਦੌੜੇਗੀ।
- ਦੁਨੀਆਂ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚਾ ਰੇਲਵੇ ਪੁਲ ਨਦੀ ਦੇ ਉੱਪਰ 359 ਮੀਟਰ (1,178 ਫੁੱਟ) ਦੀ ਉੱਚਾਈ ’ਤੇ ਚਿਨਾਬ ਨਦੀ ਤੱਕ ਫੈਲਿਆ ਹੈ।
- ਚਿਨਾਬ ਰੇਲ ਪੁਲ ਆਰਕ ਪੁਲ ਦੀ ਕੈਟਾਗਰੀ ’ਚ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ਇਹ ਦੁਨੀਆਂ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚਾ ਰੇਲਵੇ ਪੁਲ ਹੈ।
- ਇਸ ਪੁਲ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਹੋਣ ’ਚ 18 ਸਾਲ ਦਾ ਸਮਾਂ ਲੱਗਾ ਉੱਤਰ ਰੇਲਵੇ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੀ ਮੰਨੀਏ ਤਾਂ ਨਿਰਮਾਣ ’ਚ ਦੇਰੀ ਦੀ ਮੁੱਖ ਵਜ੍ਹਾ ਇਸਦਾ ਡਿਜ਼ਾਇਨ ਸੀ।
- ਇਹ ਪੁਲ ਪੈਰਿਸ ਦੇ ਐਫਿਲ ਟਾਵਰ ਤੋਂ 35 ਮੀਟਰ ਉੱਚਾ ਅਤੇ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਕੁਤੁਬ ਮੀਨਾਰ ਤੋਂ 5 ਗੁਣਾ ਉੱਚਾ ਹੈ ਪੁਲ ਦੀ ਕੁੱਲ ਲੰਬਾਈ 1,315 ਮੀਟਰ ਹੈ।
- ਚਿਨਾਬ ਨਦੀ ’ਤੇ ਬਣੇ ਇਸ ਰੇਲਵੇ ਪੁਲ ਦੀ ਲਾਈਫ 120 ਸਾਲ ਦੀ ਹੈ ਇਸਦਾ ਡਿਜ਼ਾਇਨ 260 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਪ੍ਰਤੀ ਘੰਟੇ ਦੀ ਸਪੀਡ ਦਾ ਤੂਫਾਨ ਵੀ ਝੱਲ ਸਕਦਾ ਹੈ।
- ਇਸ ਪੁਲ ’ਤੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪੇਂਟ ਯੂਜ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਅਗਲੇ 20 ਸਾਲ ਤੱਕ ਇਸਨੂੰ ਪੇਂਟ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਪਵੇਗੀ।
- ਚਿਨਾਬ ਬਰਿੱਜ ਦੇਸ਼ ’ਚ ਪਹਿਲਾਂ ਅਜਿਹਾ ਪੁਲ ਹੈ ਜਿਸਨੂੰ ਬਲਾਸਟ ਲੋਡ ਲਈ ਡਿਜ਼ਾਇਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ 30 ਕਿੱਲੋ ਧਮਾਕਾਖੇਜ ਵੀ ਇਸਦਾ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਵਿਗਾੜ ਸਕਦਾ।
- ਇਹ ਆਰਕ ਬਰਿੱਜ਼ 8 ਰੀਐਕਟਰ ਸਕੇਲ ਤੀਬਰਤਾ ਵਾਲੇ ਭੂਚਾਲ ਦੇ ਬਾਵਜ਼ੂਦ ਵੀ ਇੰਜ ਹੀ ਖੜ੍ਹਾ ਰਹਿ ਸਕਦਾ ਹੈ।
10 ਡਿਗਰੀ ’ਚ ਵੀ ਚੱਲੇਗੀ ਵੰਦੇ ਭਾਰਤ
ਕਟੜਾ-ਸ੍ਰੀਨਗਰ ਵੰਦੇ ਭਾਰਤ ਟਰੇਨ ਦਾ 25 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਸਵੇਰੇ ਟਰਾਇਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਟਰੇਨ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚੇ ਰੇਲਵੇ ਬਰਿੱਜ (ਚਿਨਾਬ ਬਰਿੱਜ) ਤੋਂ ਹੋ ਕੇ ਲੰਘੀ ਟਰੇਨ ਸਵੇਰੇ 8 ਵਜੇ ਕਟੜਾ ਤੋਂ ਰਵਾਨਾ ਹੋਈ ਅਤੇ 11 ਵਜੇ ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੇ ਆਖ਼ਰੀ ਸਟੇਸ਼ਨ ਸ੍ਰੀਨਗਰ ਪਹੁੰਚੀ ਭਾਵ 160 ਕਿੱਲੋਮੀਟਰ ਦਾ ਸਫਰ 3 ਘੰਟੇ ’ਚ ਪੂਰਾ ਕੀਤਾ ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ ’ਚ ਚੱਲਣ ਵਾਲੀ ਇਹ ਟਰੇਨ ਖਾਸ ਤੌਰ ’ਤੇ ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੇ ਮੌਸਮ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਡਿਜ਼ਾਇਨ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।
ਬਰਫਬਾਰੀ ’ਚ ਵੀ ਇਹ ਅਸਾਨੀ ਨਾਲ ਚੱਲੇਗੀ। ਟਰੇਨ ’ਚ ਲੱਗਾ ਹੀਟਿੰਗ ਸਿਸਟਮ ਪਾਣੀ ਦੀਆਂ ਟੈਂਕੀਆਂ ਅਤੇ ਬਾਇਓ-ਟਾਇਲਟ ਨੂੰ ਜੰਮਣ ਤੋਂ ਰੋਕੇਗਾ ਡਰਾਈਵਰ ਦਾ ਵਿੰਡਸ਼ੀਲਡ ਅਤੇ ਏਅਰ ਬਰੇਕ ਮਾਈਨਸ ਟੈਂਪਰੇਚਰ ’ਚ ਵੀ ਕੰਮ ਕਰੇਗਾ ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ ’ਚ ਊਧਮਪੁਰ-ਸ੍ਰੀਨਗਰ-ਬਾਰਾਮੂਲਾ ਰੇਲ Çਲੰਕ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਕਟੜਾ-ਬਡਗਾਮ ਰੇਲਵੇ ਟਰੈਕ ’ਤੇ 41 ਹਜ਼ਾਰ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਲਾਗਤ ਆਈ ਹੈ ਇਸ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦੀ ਕੁੱਲ ਲੰਬਾਈ 272 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਹੈ ਇਸ ’ਚ 111 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦਾ ਰਸਤਾ ਸੁਰੰਗ ਦੇ ਅੰਦਰ ਹੈ 12.77 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਲੰਮੀ ਟੀ-49 ਸੁਰੰਗ ਇਸ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ’ਚ ਸਭ ਤੋਂ ਲੰਮੀ ਹੈ।
ਭਾਰਤੀ ਰੇਲਵੇ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਕੇਬਲ ਪੁਲ ਵੀ ਇਸੇ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦਾ ਹਿੱਸਾ
ਭਾਰਤੀ ਰੇਲਵੇ ਨੇ ਇਸ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦੇ ਜ਼ਰੀਏ ਇੱਕ ਹੋਰ ਉਪਲੱਬਧੀ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ ਹੈ ਅੰਜੀ ਖੇ ’ਤੇ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਪੁਲ ਭਾਰਤੀ ਰੇਲਵੇ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਕੇਬਲ-ਸਟੇਡ ਪੁਲ ਹੈ ਇਹ ਨਦੀ ਤਲ ਤੋਂ 331 ਮੀਟਰ ਦੀ ਉੱਚਾਈ ’ਤੇ ਬਣਿਆ ਹੈ 1086 ਫੁੱਟ ਉੱਚਾ ਇੱਕ ਟਾਵਰ ਇਸਨੂੰ ਸਹਾਰਾ ਦੇਣ ਲਈ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਜੋ ਕਰੀਬ 77 ਮੰਜ਼ਿਲਾ ਇਮਾਰਤ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਉੱਚਾ ਹੈ।
