ਦਿਲਕਸ਼ ਦ੍ਰਿਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਸਮੇਟ ਪੰਚਗਨੀ ਦੀ ਸੈਰ
ਛੁੱਟੀਆਂ ’ਚ ਘੁੰਮਣ ਜਾਣ ਲਈ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਸੈਰ-ਸਪਾਟੇ ਵਾਲੀਆਂ ਥਾਵਾਂ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹਨ ਗਰਮੀ ਦੇ ਮੌਸਮ ’ਚ ਠੰਢੇ ਅਤੇ ਕੁਦਰਤੀ ਮਾਹੌਲ ’ਚ ਘੁੰਮਣ ਜਾਣਾ ਹਰ ਕਿਸੇ ਦੇ ਦਿਲ ਨੂੰ ਛੂਹ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਉੱਤਰ ’ਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਹਿੱਲ ਸਟੇਸ਼ਨ ਹਨ, ਜਿੱਥੇ ਸਾਲ ਭਰ ਸੈਲਾਨੀ ਮੌਜ਼ੂਦ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ ਅਜਿਹੇ ਹੀ ਮਹਾਂਰਾਸ਼ਟਰ ਸੂੂਬੇ ’ਚ ਮੁੰਬਈ ਦੇ ਦੱਖਣ ’ਚ ਪੰਚਗਨੀ ਹਿੱਲ ਸਟੇਸ਼ਨ ਸਥਿਤ ਹੈ
ਪੰਚਗਨੀ ਆਪਣੀ ਕੁਦਰਤੀ ਵਿਭਿੰਨਤਾ, ਦਿਲਕਸ਼ ਝਰਨਿਆਂ, ਘਾਟੀਆਂ ਅਤੇ ਝੀਲਾਂ ਲਈ ਕੁਦਰਤੀ ਪ੍ਰੇਮੀਆਂ ’ਚ ਬਹੁਤ ਫੈਮਸ ਜਗ੍ਹਾ ਹੈ 1335 ਮੀਟਰ ਦੀ ਉੱਚਾਈ ਅਤੇ 5 ਪਹਾੜੀਆਂ ਨਾਲ ਘਿਰਿਆ ਪੰਚਗਨੀ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਲਈ ਮਾਨਸਿਕ ਅਤੇ ਸਰੀਰਕ ਰਾਹਤ ਦੇ ਕੇ ਸਵਰਗ ਦਾ ਅਨੁਭਵ ਕਰਵਾਉਂਦਾ ਹੈ
Also Read :-
Table of Contents
ਇਹ ਸਥਾਨ ਦਿਲਕਸ਼ ਦ੍ਰਿਸ਼ਾਂ ਲਈ ਖਾਸਾ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੈ
ਪੰਚਗਨੀ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਦੀ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ, ਇਸ ਜਗ੍ਹਾ ਨੂੰ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਰਾਜ ਦੌਰਾਨ 1860 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ’ਚ ਲਾਰਡ ਜਾਨ ਚੈਸਨ ਦੀ ਦੇਖ-ਰੇਖ ’ਚ ਇੱਕ ਗਰਮੀਆਂ ਦੀ ਰੁੱਤ ਦਾ ਰਿਸਾਰਟ ਦੇ ਰੂਪ ’ਚ ਅੰਗਰੇਜ਼ਾਂ ਨੇ ਵਿਕਸਤ ਕੀਤਾ ਸੀ ਪੰਚਗਨੀ ਨੂੰ ਇੱਕ ਸੇਵਾਮੁਕਤ ਸਥਾਨ ਦੇ ਤੌਰ ’ਤੇ ਵਿਕਸਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਇੱਥੇ ਪੂਰਾ ਸਾਲ ਮੌਸਮ ਸੁਖਦ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ ਪਹਿਲਾਂ ਮਹਾਂਬਲੇਸ਼ਵਰ ਅੰਗਰੇਜ਼ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦਾ ਗਰਮੀਆਂ ਦੀ ਰੁੱਤ ਦਾ ਰਿਸੋਰਟ ਸੀ ਪਰ ਮਾਨਸੂਨ ਦੇ ਮੌਸਮ ’ਚ ਇਹ ਸਥਾਨ ਚੰਗਾ ਨਹੀਂ ਸੀ ਇਸ ਲਈ ਅੰਗਰੇਜ਼ਾਂ ਨੇ ਪੰਚਗਨੀ ਨੂੰ ਰਿਸੋਰਟ ਬਣਾਉਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਕਿਉਂਕਿ ਪੰਚਗਨੀ ਮਹਾਂਬਲੇਸ਼ਵਰ ਤੋਂ ਵੀ ਖੂਬਸੂਰਤ ਸਥਾਨ ਸੀ ਜਾੱਨ ਚੇਸਨ ਨੇ ਪੰਜ ਧਾਂਡੇਘਰ, ਗੋਦਾਵਲੀ, ਅਮਰਲ, ਖਿੰਗਾਰ ਅਤੇ ਤਾਇਘਾਟ ਦਰਮਿਆਨ ਇਸ ਖੂਬਸੂਰਤ ਜਗ੍ਹਾ ਪੰਚਗਨੀ ਨੂੰ ਵਸਾਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਪੰਚਗਨੀ ਨਾਂਅ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ
ਟੇਬਲ ਲੈਂਡ:
ਕਾਸ ਪਠਾਰ:
ਕਾਸ ਪਠਾਰ ਨੂੰ 2012 ’ਚ ਭਾਰਤ ਦੀ ਯੂਨੈਸਕੋ ਦੀ ਵਿਸ਼ਵ ਕੁਦਰਤੀ ਵਿਰਾਸਤ ਸਥਾਨਾਂ ਦੇ ਰੂਪ ’ਚ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਪੰਚਗਨੀ ’ਚ ਕਾਸ ਪਠਾਰ ਇੱਕ ਜਾਦੂਈ ਜਗ੍ਹਾ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਚਾਰੇ ਪਾਸੇ ਝੀਲਾਂ, ਫੁੱਲਾਂ ਅਤੇ ਤਿਤਲੀਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਕਈ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਦੇ ਹਨ ਕਾਸ ਪਠਾਰ ਇੱਕ ਜੈਵ ਵਿਭਿੰਨਤਾ ਹਾਟ-ਸਪਾਟ ਹੈ, ਜੋ 1200 ਮੀਟਰ ਦੀ ਉੱਚਾਈ ’ਤੇ ਸਥਿਤ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਥੇ ਪਾਏ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਸਥਾਨਕ ਫੁੱਲਾਂ ਅਤੇ ਤਿਤਲੀਆਂ ਦੀਆਂ ਕਈ ਕਿਸਮਾਂ ਕਾਰਨ ਇੱਕ ਮੁੱਖ ਜੈਵ-ਵਿਭਿੰਨਤਾ ਹਾਟ-ਸਪਾਟ ਹੈ
ਕੇਟਸ ਪੁਆਇੰਟ:
ਇਹ ਮਹਾਂਰਾਸ਼ਟਰ ਦਾ ਇੱਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਨਜ਼ਾਰਾ ਹੈ, ਜੋ ਪੰਚਗਨੀ ਤੋਂ ਲਗਭਗ 15 ਕਿਮੀ ਦੂਰ ਮਹਾਂਬਲੇਸ਼ਵਰ ਦੇ ਰਸਤੇ ’ਚ ਸਥਿਤ ਹੈ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ਘਾਟੀ ਨੂੰ ਦੇਖਣ ਵਾਲੀ ਵਿਸ਼ਾਲ ਚੱਟਾਨ ’ਤੇ ਅਕਸਰ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਦੀ ਵਿਸ਼ਾਲ ਚੱਟਾਨ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੀ ਉਹ ਕੇਟਸ ਪੁਆਇੰਟ ਹੈ ਇੱਥੋਂ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਨੂੰ ਬਿੰਦੂ ਘਾਟੀ, ਧੋਮ ਬੰਨ੍ਹ ਅਤੇ ਬਾਲਕਵਾੜੀ ਦੇ ਪਾਣੀ ਦਾ ਇੱਕ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਅਤੇ ਦੇਖਣਯੋਗ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹੈ
ਰਾਜਪੁਰੀ ਗੁਫਾਵਾਂ:
ਪੰਚਗਨੀ ’ਚ ਸਥਿਤ ਚਾਰ ਗੁਫਾਵਾਂ ਦਾ ਸਮੂਹ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਬਾਰੇ ਅਜਿਹਾ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਵਨਵਾਸ ਦੌਰਾਨ ਪਾਂਡਵਾਂ ਨੇ ਇਸ ਸਥਾਨ ਦਾ ਆਸਰਾ ਲਿਆ ਸੀ ਇੱਥੋਂ ਦੀਆਂ ਗੁਫਾਵਾਂ ਕਈ ਪਵਿੱਤਰ ਕੁੰਡਾਂ (ਤਲਾਬਾਂ) ਨਾਲ ਘਿਰੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਪਵਿੱਤਰ ਗੰਗਾ ਦਾ ਪਾਣੀ ਮਿਲਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ ਇਹ ਹਰ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਰੋਗਾਂ ਨੂੰ ਠੀਕ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ
ਦੇਵਰਾਈ ਕਲਾ:
ਦੇਵਰਾਈ ਕਲਾ ਪਿੰਡ ਪੰਚਗਨੀ ਦੇ ਬਹੁਤ ਕਰੀਬ ਸਥਿਤ ਇੱਕ ਕਲਾ ਪਿੰਡ ਹੈ ਇਹ ਕੁਦਰਤ ਨਾਲ ਜੁੜਨ ਅਤੇ ਰਚਨਾਤਮਕਤਾ ਦਾ ਜਸ਼ਨ ਮਨਾਉਣ ਲਈ ਇੱਕ ਗੜ੍ਹਚਿਰੌਲੀ ਹੈ ਗੜ੍ਹਚਿਰੌਲੀ ਅਤੇ ਛਤੀਸਗੜ੍ਹ ਦੇ ਨਕਸਲ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਖੇਤਰਾਂ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁਨਰਮੰਦ ਆਦਿਵਾਸੀ ਸ਼ਿਲਪਕਾਰਾਂ ਅਤੇ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਮੁੱਖ ਸਮੂਹ ਇੱਥੇ ਪੰਚਗਨੀ ’ਚ ਗੁਜ਼ਰ-ਬਸਰ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਆਸਰਾ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ ਉਸ ਦੇ ਬਣਾਏ ਪਿੱਤਲ, ਲੋਹਾ, ਪੱਥਰ, ਲੱਕੜੀ, ਬਾਂਸ ਅਤੇ ਕੱਪੜੇ ਦੇ ਸਮਾਨ ਬਹੁਤ ਹੀ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹਨ
ਸਿਡਨੀ ਪੁਆਇੰਟ:
ਭੀਲਰ ਝਰਨਾ:
ਇਹ ਪੰਚਗਨੀ, ਮਹਾਂਰਾਸ਼ਟਰ ’ਚ ਇੱਕ ਮੌਸਮੀ ਝਰਨਾ ਹੈ ਇੱਥੇ ਸਿਰਫ ਮਾਨਸੂਨ ਤੋਂ ਸਰਦੀਆਂ ਤੱਕ ਪਾਣੀ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਦਾ ਹੈ ਮੁੰਬਈ ਤੋਂ 248 ਕਿੱਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਸਥਿਤ, ਝਰਨਾ ਅੱਖਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਇਲਾਜ ਹੈ, ਅਤੇ ਸ਼ਾਂਤੀ, ਸ਼ਾਂਤੀ ਅਤੇ ਸ਼ਾਂਤੀ ਦਾ ਇੱਕ ਪਰਮ ਸਥਾਨ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਂਤੀ ਦਾ ਅਨੁਭਵ ਹੁੰਦਾ ਹੈ
ਕਿਵੇਂ ਪਹੁੰਚੀਏ
- ਪੰਚਗਨੀ ਨੇੜੇ ਮੁੱਖ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ ਪੂਨੇ ਹੈ ਇਹ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ ਪੰਚਗਨੀ ਤੋਂ 105 ਕਿਮੀ ਦੂਰ ਸਥਿਤ ਹੈ
- ਪੂਨੇ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ ਤੋਂ ਪੰਚਗਨੀ ਲਈ ਸੈਲਾਨੀ ਕੈਬ ਕਿਰਾਏ ’ਤੇ ਲੈ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ਜਾਂ ਹਿੱਲ ਸਟੇਸ਼ਨ ਜਾਣ ਲਈ ਬੱਸ ’ਚ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ
- ਪੰਚਗਨੀ ਪਹੁੰਚਣ ਲਈ ਪੂਨੇ, ਮੁੰਬਈ, ਮਹਾਂਬਲੇਸ਼ਵਰ ਅਤੇ ਸਤਾਰਾ ਤੋਂ ਸਟੇਟ ਬੱਸਾਂ ਚੱਲਦੀਆਂ ਹਨ ਇੱਥੋਂ ਦੀ ਸੜਕ ਚੰਗੀ ਹੈ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਕਾਰ ਰਾਹੀਂ ਵੀ ਇੱਥੇ ਪਹੁੰਚਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ
- ਪੰਚਗਨੀ ਦਾ ਆਪਣਾ ਕੋਈ ਹਵਾਈ ਅੱਡਾ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਪਰ ਉਸ ਦਾ ਨੇੜਲਾ ਹਵਾਈ ਅੱਡਾ ਪੂਨੇ ਦਾ ਲੋਹੇਗਾਂਵ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਹਵਾਈ ਅੱਡਾ ਹੈ ਪੂਨੇ ਹਵਾਈ ਅੱਡਾ ਪੰਚਗਨੀ ਤੋਂ 101 ਕਿਮੀ ਦੂਰ ਹੈ